W październikowym numerze Mój Mac Magazyn, opublikowane zostało moje podsumowanie nowości dostępnościowych w systemach iOS11 oraz macOS High Sierra. Gdyby jednak komuś z Was umknął ten artykuł, poniżej przytaczam go w całości. Oczywiście ten i inne numery MMM możecie odnaleźć w archiwum magazynu.
Zmiany dostępnościowe w najnowszych systemach operacyjnych Apple
Wrzesień to dla ogromnej rzeszy użytkowników produktów Apple, czas oczekiwania na nowe systemy operacyjne. Każdy właściciel komputera czy iUrządzenia z Cupertino, ciekaw jest jakie nowinki i usprawnienia wprowadzi kolejna wersja oprogramowania. Jest to również okres w którym osoby z niepełnosprawnościami z niecierpliwością wyglądają zmian w obszarze dostępności urządzeń produkowanych przez Apple. I właśnie z myślą o tych ostatnich, po raz kolejny w jednym miejscu postarałem się zebrać oraz przeanalizować nowości z obszaru dostępności w nowych systemach operacyjnych iOS11 oraz macOS High Sierra.
iOS11
Centrum Sterowania
W iOS11 pojawiła się możliwość personalizacji Centrum Sterowania, a wraz z nią opcja umieszczenia w nim widżetów, pozwalających użytkownikowi na szybkie skorzystanie z kilku opcji dostępności. Aktualnie są to: Lupa, Skróty Dostępności oraz Wielkość Tekstu
VoiceOver
Użytkownicy systemowego programu odczytu ekranu otrzymali możliwość decydowania w jaki sposób zarządzać chcą ikonami oraz katalogami znajdującymi się na ekranie głównym ich iUrządzeń. Nowa funkcja nazywa się Czynności na pokrętle.
W jedenastej wersji systemu iOS, VoiceOver posiada możliwość regulacji wysokości aktualnie używanego głosu. Opcję tę odnaleźć można w ustawieniach Mowy.
Z kolei w ustawieniach Szczegółowości znalazło się kilka nowych opcji, umożliwiających lepsze dopasowanie komunikatów przekazywanych przez VoiceOver. Należą do nich m.in. możliwość regulacji oznajmiania interpunkcji, włączenie anonsowania wykrytego tekstu, wielkich lub usuwanych liter, czy opcje odczytu tabel. Znajduje się tam również opcja Opisy Multimediów, umożliwiająca włączenie odczytu przez VoiceOver napisów filmowych dołączanych do materiałów video udostępnianych w iTunes oraz aplikacji Netflix. Więcej na ten temat przeczytacie w poprzednim numerze MMM.
W aplikacji Mail pojawiły się dwie zmiany. Pierwsza zainteresuje osoby korzystające z wątkowania wiadomości. Od teraz będą one miały możliwość rozwinięcia wątków z poziomu pokrętła VoiceOver. Druga zmiana dedykowana jest właścicielom iPadów, którzy od tej pory mogą otwierać poszczególne wiadomości gestem przeciągnięcia dwoma palcami w prawo.
W iOS11, w sytuacji, gdy fokus VoiceOver znajduje się w polach edycyjnych, na pokrętle dostępna jest nowa funkcja o nazwie Błędnie Zapisane Słowa. Za jej pomocą użytkownik może łatwo i szybko odnaleźć w tekście niepoprawnie napisane wyrazy.
Zmienił się również sposób oznajmiania przez VoiceOver obiektów znajdujących się na zdjęciach. W iOS10 VO robił to automatycznie. W iOS11 aby dowiedzieć się co znajduje się na fotografii, użytkownik musi najpierw otworzyć zdjęcie w widoku pełnoekranowym, a następnie dotknąć go raz trzema palcami.
Teoretycznie, w sytuacji gdy na fotografii znajdować się będzie tekst, po użyciu powyższego gestu, VoiceOver powinien wykryć obecność tej treści tekstowej, a system iOS dokonać analizy obrazu pod kątem OCR. Niestety, od pierwszej bety iOS11, aż do aktualnie testowanej przeze mnie iOS11.1, nie udało mi się zmusić nowego systemu aby rozpoznał jakikolwiek tekst ze zdjęcia.
Ciekawą opcję, przeniesioną jeden do jednego z systemu macOS, stanowi możliwość wywołania z poziomu klawiatury ustawień VoiceOver. Użytkownik może tego dokonać naciskając na zewnętrznej klawiaturze kombinację klawiszy VO+F8.
Podobnie dock, w systemie macOS widoczny na każdym ekranie, nie był widoczny dla użytkowników iPada korzystających z aplikacji. W iOS11 znalazła się jednak nowa opcja, umożliwiająca wyciągnięcie docka na ekran dowolnego okna. Aby tego dokonać, użytkownicy VoiceOver powinni skorzystać z gestu przeciągnięcia dwoma palcami od dolnej krawędzi ekranu w górę. W tym widoku na pokrętle VO pojawiają się również dodatkowe opcje umożliwiające m.in. podzielenie ekranu z wykorzystaniem aplikacji znajdujących się w docku.
Postrzeganie
W iOS11 pojawiło się wiele poprawek ułatwiających osobom słabo widzącym postrzeganie informacji na ekranie ich iUrządzeń. Można tu wymienić chociażby: pogrubienie cyfr na zegarze, zmniejszenie ilości wierszy jednocześnie prezentowanych na ekranie w takich aplikacjach jak Notatki czy Przypomnienia, poprawę widoczności wielu systemowych ikon, a w tym m.in. aplikacji Mapy czy, Kalkulator. Powiększono lub pogrubiono również wiele innych kontrolek systemowych, np. tych odpowiadających za formatowanie tekstu w aplikacji Notatki. Dodano także kilka nowych zestawów kolorystycznych dla zaznaczania tekstu.
Odwrócenie inteligentne
Nowa opcja dedykowana osobom słabo widzącym, umożliwia inwersję, czyli odwrócenie kolorów, w selektywny, inteligentny sposób, ograniczając działanie tej funkcji jedynie do interfejsu iUrządzenia, bez zmieniania wyglądu zdjęć oraz multimediów. Niestety, jak na razie, mało która zewnętrzna aplikacja wspiera to rozwiązanie.
Lupa
Poprawiono tą funkcję systemową. Aktualnie działa ona bardziej dynamicznie i znacznie szybciej reaguje na zmiany zachodzące przed obiektywem kamery.
Siri
W iOS11 Siri przynosi ze sobą jedną, bardzo dużą zmianę. Jest to możliwość pisania do naszego osobistego asystenta. Opcja ta powstała z myślą o osobach niesłyszących. Jak się jednak okazuje, uniwersalne projektowanie ma to do siebie, że aktualnie z Siri mogą również korzystać wszystkie osoby mające problemy nie tylko z samym mówieniem, ale również z wymową w obcym dla siebie języku. Co więcej, możemy teraz używać Siri w takich miejscach, gdzie nie możemy lub nie powinniśmy ani głośno mówić do telefonu, ani słuchać jego głośnych odpowiedzi.
Drugą, znacznie już mniejszą zmianę stanowi pojawienie się kilku nowych, syntetycznych głosów Siri. Ja zauważyłem przynajmniej po dwa dla brytyjskiego i amerykańskiego angielskiego.
Nawigacja wewnątrz budynku
Według informacji publikowanych w internecie, aplikacja Mapy otrzymała wsparcie dla obsługi beaconów, używanych do znakowania przestrzeni i obiektów wewnątrz budynków. Niestety, nie udało mi się jeszcze zweryfikować tej informacji w praktyce.
macOS High Sierra
VoiceOver
Największą, a muszę przy tym dodać, że również długo wyczekiwaną przez niewidomych użytkowników systemu macOS zmianą jest wsparcie VoiceOver przy odczytywaniu dokumentów PDF. Aktualnie, jeśli tylko dokument PDF przygotowany został w dostępny sposób, VoiceOver będzie anonsował wszystkie zawarte w nim tagi, etykiety, łącza, listy, nagłówki i teksty alternatywne.
Kolejna nowość dotyczy automatycznego przełączania się języka VoiceOver. W chwili gdy VO wykryje tekst w obcym języku, synteza mowy zostanie automatycznie przełączona na ten właśnie język. W związku z tą nową funkcją, rozbudowane zostały również ustawienia poszczególnych głosów, które aktualnie użytkownik może znacznie lepiej personalizować wedle własnych upodobań.
W systemie macOS High Sierra wprowadzono szereg usprawnień dotyczących samej nawigacji. Zmiany pojawiły się m.in. w funkcji Szybkiej Nawigacji. Aktualnie skrót klawiszowy VO+q jedynie przełącza nawigację jednoklawiszową.
Jednak znacznie bardziej istotny fakt stanowi informacja, iż do skrótu odpowiadającego za regulację parametrów głosu VoiceOver, w systemie High Sierra należy dodatkowo dołączać klawisz Shift. Ta z pozoru niewielka zmiana sprawiła jednak, że skrót VO+Command w połączeniu ze strzałkami kursorów, może być aktualnie wykorzystywany do nawigowania po stronach internetowych i dokumentach PDF.
Rozbudowana została również funkcja oznajmiania ostatnich powiadomień. We wcześniejszej wersji systemu wprowadzono skrót VO+n pozwalający zapoznać się z ostatnimi powiadomieniami. Aktualnie umożliwia on także dowiedzenie się jak wygląda np. status wysyłanej wiadomości lub postęp pobierania w Safari.
Podobnie jak w systemie iOS, w macOS High Sierra na pokrętle VoiceOver znalazła się opcja Błędnie Zapisane Słowa, wspierająca użytkowników w bezbłędnym pisaniu tekstów. Proces ten ułatwi również kolejna nowa funkcja znana już z systemu iOS11, czyli Interpunkcja.
W systemie macOS High Sierra, informowanie o obiektach znajdujących się na fotografiach, nie ogranicza się już tylko do zdjęć wykonanych kamerą komputera, lub tych składowanych w iCloud. Obecnie wystarczy ustawić fokus VoiceOver na wybranej fotografii i nacisnąć VO+Shift+l. I jeśli tylko dana aplikacja wspiera tę funkcję, użytkownik usłyszy opis wskazywanego zdjęcia.
Siri
Podobnie jak w iOS11, w macOS High Sierra wprowadzono możliwość pisania do Siri. Niestety, różnica między tymi systemami polega na tym, że w High Sierra możemy jedynie albo mówić, albo pisać do Siri. Na iOS po przełączeniu Siri w tryb pisania, możemy dodatkowo wywołać głosowego asystenta korzystając z funkcji Hey Siri!
Wirtualna klawiatura ekranowa
Osoby z niepełnosprawnością manualną zapewne bardzo docenią możliwość korzystania z wirtualnej klawiatury ekranowej, która nie wymaga od użytkownika naciskania klawiszy, a jedynie lekkiego dotknięcia gładzika.
Podsumowanie
W obu aktualizowanych systemach zastosowano szereg zmian mających za zadanie sprawić, że prezentowana w nich informacja będzie bardziej dostępna i zgodna z międzynarodowymi standardami dostępności. Obok wspomnianych zmian w całym systemie iOS, dodatkowo powinienem wymienić jeszcze ogólne usprawnienia, jakie pojawiły się szczególnie w przeglądarce Safari. W High Sierra należą do nich m.in. blokowanie na stronach internetowych automatycznego odtwarzania nagrań audio-video, czy już na obu platformach, automatyczny tryb Readera, ułatwiający i usprawniający zapoznawanie się z informacją na stronach internetowych.
Obie aktualizacje, zarówno iOS, jak i mac OS, nie przyniosły ze sobą żadnych szczególnie rewolucyjnych zmian. Jednak, co warto podkreślić, sam zakres i rodzaj wprowadzanych usprawnień sprawiają, że coraz więcej osób z różnego typu ograniczeniami będzie mogło zacząć korzystać z produktów firmy Apple, a obecni użytkownicy, na pewno docenią większy komfort pracy oraz możliwość dostępu do dotychczas nieosiągalnych dla nich informacji.