Dlaczego Partycje dyskowe w systemie macOS to zły pomysł?

Ostatnio Jagoda zapytała mnie, jak w systemie macOS tworzyć partycje dyskowe. Podpowiedziałem jej, ponieważ jest to dość proste zadanie do wykonania z użyciem Narzędzia Dyskowego, ale ponieważ byłem wtedy dość mocno zagoniony, już się nie rozwijałem na ile jest to dobry pomysł. Ale dziś chętnie do tego wrócę, ponieważ pytanie o partycje wraca do mnie regularnie. A zatem czy warto w ogóle tworzyć partycje w systemie macOS?

Zrzut ekranu z Narzędzia Dyskowego z informacją: Dodaję wolumin APFS „Biblioteka”


Zacznę jednak od dwóch najczęstszych powodów, dla których nowi użytkownicy komputerów Apple od razu chcą dzielić fizyczny dysk na partycje. Pierwszym jest oczywiście przyzwyczajenie z Windows. Windziarze zawsze wolą mieć drugą, fizycznie oddzieloną partycję, tak aby w sytuacji gdy system się rozkraczy, mogli szybko sformatować partycję systemową, bez utraty danych bezpiecznie ulokowanych na innej partycji. Drugim powodem jest chęć zainstalowania na dysku innego systemu – w domyśle oczywiście Windows.

Niestety, oba te podejścia są z gruntu niewłaściwe. Pierwsze dlatego, że system macOS się nie rozkracza… 😉 Ale jeśli mimo tego, gdybyśmy koniecznie chcieli mieć na dysku fizycznie oddzielone dane, to wystarczy nam utworzenie tzw. Woluminu APFS. Drugie podejście wynika z nieznajomości działania Asystenta Boot Camp, który na potrzeby instalacji dodatkowego systemu, sam tworzy odpowiednią partycję.

Skoro już prawie wszystko jasne, to wyjaśnię jeszcze tylko, czym są te Woluminy APFS. Cytując samo Apple:
System plików APFS (Apple File System) przydziela przestrzeń dyskową na żądanie. Gdy pojedynczy kontener APFS zawiera kilka woluminów, wolna przestrzeń w tym kontenerze jest współdzielona i w razie potrzeby może być alokowana do dowolnego woluminu. Każdy wolumin używa tylko części całego kontenera, więc dostępne miejsce równe jest całkowitej wielkości kontenera minus wielkość wszystkich woluminów w tym kontenerze.

Czyli mówiąc po ludzku, standardowo, zamiast na partycje, dyski komputerów Apple podzielone są na Woluminy APFS, gdzie domyślnie znajdują się m.in. wolumin przeznaczony na pliki systemowe o nazwie Macintosh HD, wolumin przeznaczony na dane (o nazwie Macintosh HD — Data, czy oznaczony jako wolumin Startowy, np. o takiej wszystko mówiącej nazwie com.apple.os.update-674E036024D932EADEE67F4DEE8D8B74122062574D16919C166D8B2AD0912951.

Woluminy APFS posiadają dwie ogromne zalety. Pierwszą stanowi o wiele krótszy czas kopiowania czy przenoszenia danych między woluminami, niż ma to miejsce między partycjami. Po drugie, woluminy w przeciwieństwie do partycji, dopasowują swoją wielkość dynamicznie. Czyli jeśli uznamy że w woluminie X chcemy jednak trzymać więcej danych, to nie musimy zmieniać jego wielkości. Wystarczy wrzucić do niego nowe dane, a wolumin sam się powiększy, korzystając z wolnego miejsca na dysku.

To teraz jeszcze kwestia tworzenia takich woluminów APFS. Czy tworzy je się łatwiej? A może trudniej niż partycje? Otórz nie. Tworzymy je dokładnie w taki sam sposób.

Tworzenie Woluminów APFS

  1. Otwieramy Narzędzie Dyskowe. Możemy je uruchomić na kilka sposobów. Np. z poziomu Findera przechodząc na Aplikacje (Command+Shift+a), tam rozwijamy folder Narzędzia, i otwieramy Narzędzie Dyskowe.
  2. Po jego otwarciu, w pierwszej tabeli opisanej jako Tabela Wyboru Dysku, zgodnie z opisem wybieramy dysk, na którym chcemy utworzyć wolumin APFS. Domyślnie będzie to zapewne dysk o nazwie Macintosh HD.
  3. Po wybraniu dysku, po prawej stronie wyświetlą się jego parametry, m.in. wielkość, oraz ilość wolnego miejsca.

    Zrzut ekranu z Narzędzia Dyskowego - Widok tabeli wyboru dysku

  4. W tym momencie na Pasku Narzędzi klikamy w przycisk dodaj wolumin APFS.
  5. Na ekranie pojawi się pytanie: Dodać wolumin APFS do kontenera? Oprócz pytania wyświetlonych zostanie kilka dodatkowych opcji, a wśród nich znajdzie się możliwość:
    • wprowadzenia nazwy dla woluminu;
    • wyboru formatowania;
    • ustawienia tzw. rezerwy, czyli określenia o jaką maksymalną wielkość może być zwiększana objętość woluminu.

    Zrzut ekranu z Narzędzia Dyskowego z pytaniem: Dodać wolumin APFS do kontenera?

  6. Po kliknięciu w przycisk OK, na ekranie pojawi się komunikat: Operacja powiodła się.
  7. Na koniec klikamy w przycisk Gotowe, aby zakończyć proces tworzenie woluminu APFS.

I to tyle zabawy. Od tej pory, zarówno na bocznym pasku Findera, jak i w dowolnym eksploratorze plików, dostępny będziemy mieli nowy wolumin o ustalonej przez nas nazwie – w moim przykładzie Biblioteka. W ten sposób możemy hołdować swoim windowsowym przyzwyczajeniom, i zarządzać plikami w sposób, do którego jesteśmy przyzwyczajeni.

Gdybyśmy w przyszłości chcieli usunąć taki wolumin, wystarczy w Narzędziu Dyskowym ustawić go w tabeli wyboru dysku, i na pasku narzędzi kliknąć przycisk Usuń Wolumin APFS.